Neder­landse werkne­mers hebben het vertrouwen in hun ceo’s verloren, maar werkne­mers én managers zijn het eens: er moet een funda­men­tele omslag komen naar mensge­richt leider­schap. Dat blijkt uit aanvul­lend onder­zoek bij de 25ste editie van de MT500, het jaarlijkse reputa­tie­on­der­zoek van de Univer­si­teit van Amsterdam in opdracht van business­plat­form MT/​Sprout.

De ceo van de toekomst moet volgens werkne­mers én managers bovenal mensge­richt zijn. Welzijn van medewer­kers, diver­si­teit en inclu­si­vi­teit worden door de helft van alle respon­denten genoemd als dé toppri­o­ri­teit voor toekom­stige ceo’s. Dit overtreft winst­ge­vend­heid als priori­teit. Winst­ge­vend­heid blijft welis­waar een priori­teit, maar werkne­mers in grote bedrijven vinden andere doelen belang­rijker. In tegen­stel­ling tot hun eigen managers.

‘We zien een duide­lijke roep om leiders die niet alleen naar de cijfers kijken, maar ook naar de mensen achter die cijfers’, aldus onder­zoeks­leider Henk Volberda van de Univer­si­teit van Amsterdam. In het onder­zoek is 1.564 werkne­mers en managers, uit zowel het mkb als het groot­be­drijf, gevraagd naar priori­teiten en essen­tiële vaardig­heden van de toekom­stige ceo. 

Digitale transformatie minder prioriteit 

Opval­lend: ondanks alle aandacht voor digitale trans­for­matie, wordt techno­lo­gi­sche vernieu­wing minder vaak als toppri­o­ri­teit benoemd dan mensge­richte thema’s. Slechts 19 procent van mkb-managers en 30 procent van groot­be­drijf-managers noemt digita­li­se­ring als belang­rijkste priori­teit.  

Uit het onder­zoek komt een duide­lijk beeld naar voren: soft skills en maatschap­pe­lijke thema’s krijgen voorrang boven techno­lo­gi­sche of puur finan­ciële doelstel­lingen. De toekom­stige ceo moet kunnen verbinden, luisteren en empathie tonen, luidt de rode draad in de antwoorden.

Werknemers verliezen vertrouwen in eigen ceo’s

Werkne­mers in grote Neder­landse bedrijven hebben het vertrouwen in hun eigen bestuur­ders groten­deels verloren. Het onder­zoek toont aan dat zij regel­matig aangeven dat hun ceo’s te veel bezig zijn met eigen­be­lang en te weinig met het welzijn van medewerkers. 

Werkne­mers ervaren een duide­lijke spanning tussen de druk vanuit aandeel­hou­ders op korte­ter­mijn­re­sul­taten enerzijds, en hun behoefte aan organi­sa­tie­veer­kracht en werkze­ker­heid ander­zijds. Deze kloof tussen tussen de bedrijfstop en werkne­mers wordt in de antwoorden consis­tent benoemd als een van de grootste uitda­gingen voor huidige bedrijfsleiders.

Managers pleiten zelf ook voor omslag

Topma­na­gers in het groot­be­drijf willen zelf ook af van het huidige systeem. ‘De ceo van de toekomst is niet bezig met zoveel mogelijk winst maken, maar meer met het verant­woord onder­nemen op de lange termijn’, aldus een manager uit het groot­be­drijf. Een andere bestuurder benadrukt: ‘Niet alleen denken aan winst­ge­vend­heid, maar aan de legacy.’

Managers erkennen dat het korte­ter­mijn­denken dat momen­teel de board­rooms domineert, plaats moet maken voor een lange­ter­mijn­visie waarin meerdere belangen worden meegewogen.

Werkgelegenheid: verschil tussen groot en klein

Een opval­lend verschil tussen groot- en midden en klein­be­drijf: managers in het groot­be­drijf zien werkge­le­gen­heid minder vaak als toppri­o­ri­teit (29%) dan hun collega’s in het mkb (40%). Dit sugge­reert dat in grote organi­sa­ties schaal en effici­ëntie belang­rijker worden gevonden dan het behoud van banen.

Tegelij­ker­tijd leggen groot­be­drijf-respon­denten meer nadruk op digita­li­se­ring en innovatie (30% versus 18% in MKB) en op organi­sa­tie­wend­baar­heid, wat duidt op een andere priori­tei­ten­stel­ling in complexere bedrijfsomgevingen.

Het nieuwe leiderschapsprofiel

Uit de uitge­breide antwoorden van 697 respon­denten komt een duide­lijk profiel naar voren van de gewenste CEO van de toekomst: een leider die empathie combi­neert met visie, die trans­pa­rant commu­ni­ceert en die verschil­lende belangen weet te balanceren.

Een van de reacties vat het ideaal samen: ‘Belangen van de werkne­mers op een gelijke hoogte stellen als de winst van het bedrijf. Een gezonde balans.’ De ceo van morgen is een ‘evenwichts­kun­ste­naar’ en moet volgens respon­denten mensge­richte kwali­teiten combi­neren met zakelijke scherpte en strate­gi­sche visie.

Essen­tiële vaardig­heden die worden genoemd zijn: empathie en luister­be­reid­heid, lange­ter­mijn­visie en strate­gisch denken, aanpas­sings­ver­mogen in een veran­de­rende wereld, duurzaam­heids­denken en maatschap­pe­lijke verant­woor­de­lijk­heid, en integri­teit en trans­pa­rantie in communicatie.

De bevin­dingen duiden op een kantel­punt in het Neder­landse bedrijfs­leven. Terwijl werkne­mers het vertrouwen in hun huidige leiders verliezen, erkennen die leiders zelf ook dat veran­de­ring nodig is.