Het College van Bestuur heeft dr. Francien Dechesne benoemd tot bijzonder hoogle­raar ‘Data and AI for the Rule of Law’ voor een periode van vijf jaar per 1 november. De leerstoel wordt gefinan­cierd door het Weten­schap­pe­lijk Onder­zoek- en Datacen­trum (WODC) van het minis­terie van Justitie en Veilig­heid. Het betreft een gedeelde leerstoel van de Tilburg School of Humani­ties and Digital Sciences (TSHD) en de Tilburg Law School (TLS), waarbij TSHD optreedt als penvoerder. De leerstoel is geves­tigd binnen het depar­te­ment Intel­li­gent Systems bij TSHD.

Met de razend­snelle ontwik­ke­ling van AI is correcte inzet van data en modellen in verschil­lende AI-toepas­singen van het grootste belang. Onzorg­vul­dig­heid kan tot sociale onrust leiden en het vertrouwen in de AI-systemen en de overheid onder­mijnen, zoals gebeurde in de Toesla­gen­af­faire. Om die systemen goed te laten werken is het nodig om inzicht te krijgen in de betref­fende algoritmen en de data waarop ze getraind werden. Deze leerstoel richt zich met name op de toepas­singen van AI binnen het domein van justitie en veilig­heid met bijzon­dere aandacht voor de juridi­sche, regel­ge­vende en gover­nance-vraag­stukken die essen­tieel zijn voor het gebruik van AI-toepas­singen in de deze sector.

Verantwoorde data-analyse

Dechesne’s onder­zoek concen­treert zich op ethische, juridi­sche en andere maatschap­pe­lijke vereisten voor digitale techno­lo­gieën; AI en samen­le­ving, verant­woorde data-analyse, cyber­se­cu­rity en privacy by design. Ze heeft een bijzon­dere interesse voor toepas­singen van AI binnen het recht, de openbare veilig­heid, de belas­ting­ad­mi­ni­stratie en het onderwijs.

Francien Dechesne promo­veerde in de wiskun­dige logica (Tilburg Univer­sity en TU Eindhoven, 2005). Zij deed onder­zoek naar formele methoden voor de verifi­catie van bevei­li­gings­pro­to­collen (TU Eindhoven, 2005 – 2009) en naar ethiek en infor­ma­tie­tech­no­logie (TU Delft, 2009 – 2014).

Voordat zij haar acade­mi­sche loopbaan begon, werkte zij als IT-manage­ment­pro­fes­si­onal in mainframe-omgevingen (Pink Elephant bv, 1997 – 2000). Dechesne studeerde wiskunde (met name de intuï­ti­o­nis­ti­sche wiskunde) en filosofie aan de Radboud Univer­si­teit Nijmegen. Zij is momen­teel als hoofd­do­cent Digital Techno­lo­gies verbonden aan Leiden Univer­sity (LU) Law School, eLaw Center for Law and Digital Technologies.

Rechtvaardige wijze uitvoeren AI

Het WODC maakt deze leerstoel mogelijk vanwege het grote belang dat het WODC hecht aan de beschik­baar­heid en het gebruik van hoogwaar­dige weten­schap­pe­lijke kennis bij het op recht­vaar­dige wijze imple­men­teren en benutten van data en AI in het brede justitie- en veilig­heids­do­mein. Als kennis­in­sti­tuut voor de rechts­staat ziet het WODC hier de opdracht om te inves­teren in data- en AI-gebruik op recht­sta­te­lijke wijze.

Decanen Geert Vervaeke (TSHD) en Stéphanie van Gulijk (TLS) lichten toe: ‘Als decanen binnen Tilburg Univer­sity zijn we zeer verheugd dat we via deze bijzon­dere leerstoel onze samen­wer­king met het WODC kunnen versterken op een meer struc­tu­rele wijze. Door de inbed­ding van de leerstoel bij sterke onder­zoeks­groepen op het gebied van digitale techno­lo­gieën binnen de rechten­fa­cul­teit en de facul­teit voor mens en digitale weten­schappen wordt een stimu­le­rende omgeving geborgd voor de leerstoel­houder. Dat is een kriti­sche succes­factor voor onder­zoek op een gebied in volle evolutie.

We zijn ook verheugd dat collega Dechesne de opdracht heeft aanvaard. Haar praktijk­er­va­ring in combi­natie met haar acade­mi­sche loopbaan geken­merkt door een onmis­ken­bare openheid voor multi­dis­ci­pli­naire samen­wer­king maakt haar tot een zeer welkome collega die zowel voor de onder­zoeks­teams van TSHD en TLS als voor het onder­zoeks­ge­bied een grote meerwaarde zal betekenen. We wensen collega Dechesne van harte welkom en veel succes!’