De Europese industrie staat voor grote uitda­gingen. Hoge energie­kosten en felle wereld­wijde concur­rentie maken onder­steu­ning noodza­ke­lijk. Het Clean Industrial Deal biedt concrete acties om decar­bo­ni­satie om te zetten in een groei­motor voor Europese bedrijven. Dit omvat het verlagen van energie­prijzen, het creëren van kwali­teits­banen en het scheppen van de juiste omstan­dig­heden voor bedrijven om te floreren.

Ondersteuning voor energie-intensieve industrieën

Het Deal richt zich op energie-inten­sieve sectoren zoals staal, metalen en chemi­ca­liën. Deze industrieën hebben dringend steun nodig om te decar­bo­ni­seren, over te schakelen naar schone energie en hoge kosten, oneer­lijke wereld­wijde concur­rentie en complexe regel­ge­ving aan te pakken. Daarnaast staat de clean-tech sector centraal, die cruciaal is voor toekom­stige concur­ren­tie­kracht, industri­a­li­satie, circu­la­ri­teit en decarbonisatie.

Circulariteit en duurzaamheid

Een belang­rijk element van het Deal is circu­la­ri­teit. Dit streeft naar het vermin­deren van afval en het verlengen van de levens­duur van materi­alen door recycling, herge­bruik en duurzame productie te bevor­deren. Het maxima­li­seren van de beperkte EU-hulpbronnen en het vermin­deren van afhan­ke­lijk­heid van leveran­ciers uit derde landen voor grond­stoffen is essen­tieel voor een concur­re­rende en veerkrach­tige markt.

Betaalbare energie als basis voor concurrentiekracht

Betaal­bare energie is de basis voor concur­ren­tie­kracht. Om de energie­re­ke­ningen voor industrieën, bedrijven en huishou­dens te verlagen en de overgang naar een laag-koolstof economie te bevor­deren, heeft de Commissie het Affor­dable Energy Action Plan aange­nomen. Dit plan heeft tot doel:

• De uitrol van schone energie en elektri­fi­catie te versnellen.
• De interne energie­markt te voltooien met fysieke interconnecties.
• Energie effici­ënter te gebruiken en de afhan­ke­lijk­heid van geïmpor­teerde fossiele brand­stoffen te verminderen.

Stimuleren van de vraag naar schone producten

De Industrial Decar­bo­ni­sa­tion Accele­rator Act zal de vraag naar in de EU gepro­du­ceerde schone producten vergroten door duurzaam­heid, veerkracht en ‘made in Europe’-criteria in te voeren in openbare en private aanbe­ste­dingen. In 2026 zal de Commissie ook het Public Procure­ment Frame­work herzien om deze criteria in te voeren voor strate­gi­sche sectoren.

Financiering van de schone transitie

Het Clean Industrial Deal zal meer dan €100 miljard mobili­seren om schone productie in de EU te onder­steunen. Daarnaast zal de Commissie:

• Een nieuw Clean Industrial Deal State Aid Frame­work aannemen om de goedkeu­ring van staats­steun voor de uitrol van hernieuw­bare energie, decar­bo­ni­satie van de industrie en voldoende produc­tie­ca­pa­ci­teit van clean-tech te versnellen.
• Het Innova­tion Fund versterken en een Industrial Decar­bo­ni­sa­tion Bank voorstellen, met als doel €100 miljard aan finan­cie­ring, gebaseerd op beschik­bare middelen in het Innova­tion Fund, extra inkom­sten uit delen van het ETS en de herzie­ning van InvestEU.
• Een speci­fieke oproep lanceren onder Horizon Europe om onder­zoek en innovatie in deze gebieden te stimuleren.
• De InvestEU-veror­de­ning wijzigen om het bedrag aan finan­ciële garan­ties dat InvestEU kan bieden te verhogen, waardoor tot €50 miljard kan worden gemobi­li­seerd voor de inzet van clean-tech, schone mobili­teit en afvalreductie.

Toegang tot kritieke grondstoffen

Kritieke grond­stoffen zijn essen­tieel voor onze industrie. De EU moet de toegang tot deze materi­alen veilig­stellen en de afhan­ke­lijk­heid van onbetrouw­bare leveran­ciers vermin­deren. Door circu­la­ri­teit in onze decar­bo­ni­sa­tie­stra­tegie te integreren, maken we optimaal gebruik van de beperkte EU-hulpbronnen. De Commissie zal:

• Een mecha­nisme opzetten waarmee Europese bedrijven hun vraag naar kritieke grond­stoffen kunnen bundelen.
• Een EU Critical Raw Material Centre creëren om namens geïnte­res­seerde bedrijven grond­stoffen te kopen, wat schaal­voor­delen creëert en meer onder­han­de­lings­kracht biedt voor betere prijzen en voorwaarden.
• In 2026 een Circular Economy Act aannemen om de circu­laire transitie te versnellen en ervoor te zorgen dat schaarse materi­alen efficiënt worden gebruikt en herge­bruikt, onze wereld­wijde afhan­ke­lijk­heden te vermin­deren en kwali­teits­banen te creëren. Het doel is om in 2030 24% van de materi­alen circu­lair te hebben.

Wereldwijde samenwerking

De EU heeft meer dan ooit betrouw­bare wereld­wijde partners nodig. Naast lopende en nieuwe handels­ak­koorden zal de Commissie:

• De eerste Clean Trade and Invest­ment Partner­ships lanceren om leverings­ke­tens te diver­si­fi­ëren en weder­zijds voorde­lige deals te sluiten.
• Ervoor zorgen dat de EU-industrie econo­misch veilig en veerkrachtig is in het licht van wereld­wijde concur­rentie en geopo­li­tieke onzeker­heden, door middel van een reeks handelsverdedigingsinstrumenten.
• Het Carbon Border Adjust­ment Mecha­nism vereen­vou­digen en versterken, het EU-instru­ment om een eerlijke prijs te zetten op de koolstof die tijdens de productie van koolstofin­ten­sieve goederen wordt uitgestoten.

Vaardigheden en kwaliteitsbanen

De EU-werkkrachten moeten de benodigde vaardig­heden hebben om de overgang naar een laag-koolstof economie te onder­steunen, inclu­sief vaardig­heden op het gebied van schone techno­lo­gieën, digita­li­se­ring en onder­ne­mer­schap. De Commissie zal een Unie van Vaardig­heden oprichten die inves­te­ringen in werkne­mers, ontwik­ke­ling van vaardig­heden en het creëren van kwali­teits­banen stimu­leert. Erasmus+ zal oplei­dings- en trainingsprogramma’s versterken om een gekwa­li­fi­ceerde en aanpas­sings­vaar­dige werkkracht te ontwik­kelen en tekorten aan vaardig­heden in belang­rijke sectoren aan te pakken, met tot €90 miljoen aan financiering.

Het Clean Industrial Deal zal zich ook richten op horizon­tale bevor­de­rende factoren die noodza­ke­lijk zijn voor een concur­re­rende economie:

• Bureau­cratie verminderen.
• Het poten­tieel van de interne markt volledig benutten.
• Kwali­teits­banen bevorderen.
• Beleid beter coördi­neren op EU- en natio­naal niveau.

In haar politieke richt­lijnen beloofde Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, het Clean Industrial Deal binnen de eerste 100 dagen van de Commissie te reali­seren, met priori­teit voor EU-concur­ren­tie­kracht en welvaart. Dit initi­a­tief bouwt voort op input van industriële leiders, sociale partners en de burger­maat­schappij, na de Antwerp Decla­ra­tion for a European Industrial Deal en de Clean Transi­tion Dialogues.